Het deconstrueren van het 'piepkleine schone' gevoel
Dat rijke, schuimende schuim dat je krijgt als je je tanden poetst, voelt effectief aan, maar het is vooral een cosmetisch effect. Het ingrediënt dat hiervoor verantwoordelijk is, is meestal een detergent genaamd natriumlaurylsulfaat (SLS). Dit schuim gaat gepaard met een fysiek 'schrobbend' gevoel, dat ontstaat door de schurende stoffen die aan de pasta zijn toegevoegd. Samen creëren deze twee componenten het krachtige 'piep-en-schone' gevoel dat consumenten associëren met een gezonde mond. De wetenschap onthult echter een veel schadelijker verhaal.
Het probleem met schuim: de irritante waarheid over SLS
SLS is een krachtige oppervlakteactieve stof en is daarom zo effectief in het creëren van schuim. Helaas kan diezelfde reinigende werking agressief zijn voor de delicate weefsels in je mond. SLS kan de beschermende slijm- en speeksellaag die je mondholte bekleedt, verwijderen, wat leidt tot droogheid, irritatie en een verzwakte barrière. Deze irritatie wordt in verband gebracht met verschillende veelvoorkomende en pijnlijke mondgezondheidsproblemen:
-
Aften (SLS): Steeds meer bewijs suggereert een sterk verband tussen aften en slijmoplossende zweren. Studies hebben aangetoond dat patiënten die vatbaar zijn voor terugkerende aften, een significante afname kunnen zien in het aantal aften, de duur ervan en de pijn die ze veroorzaken, simpelweg door over te stappen op een SLS-vrije tandpasta.
-
Slijmvliesafschilfering: Sommige mensen ervaren een afschilfering of vervelling van de binnenste laag van hun wangen en lippen na het gebruik van tandpasta met SLS. Dit is een direct teken van weefselirritatie veroorzaakt door het agressieve reinigingsmiddel.
Het probleem met schrobben: wanneer 'schoon' 'schade' wordt
De schurende werking van tandpasta wordt gemeten op een wetenschappelijke schaal, de zogenaamde Relatieve Dentine-abrasiviteit (RDA). Hoewel er enige mate van schuren nodig is om tandplak en oppervlaktevlekken te verwijderen, zijn veel tandpasta's (met name de tandpasta's die op de markt zijn voor witmakende effecten) zeer schurend en kunnen ze op den duur onherstelbare schade veroorzaken. Tandglazuur is het hardste materiaal van het menselijk lichaam en als het eenmaal verdwenen is, groeit het niet meer terug. De gevolgen van deze geleidelijke erosie zijn ernstig:
-
Verhoogde tandgevoeligheid: Naarmate het glazuur slijt, komt de zachtere, poreuze laag eronder, dentine genaamd, bloot te liggen. Deze laag bevat kleine buisjes die rechtstreeks naar de tandzenuw leiden, wat scherpe pijn veroorzaakt bij blootstelling aan warme, koude of zoete prikkels.
-
Vergelende tanden: Ironisch genoeg kunnen te schurende whitening-tandpasta's je tanden uiteindelijk geler laten lijken. Naarmate het helderwitte glazuur dunner wordt, begint de van nature gelere kleur van het onderliggende dentine zichtbaar te worden.
-
Terugtrekkend tandvlees: Door het harde schrobben kan het tandvlees ook geïrriteerd raken en slijten, waardoor het tandvlees zich terugtrekt en de gevoelige tandwortels bloot komen te liggen.
De schade door deze ingrediënten is niet op zichzelf staand; ze wordt verergerd. De chemische agressie van SLS tast de beschermende smerende laag van de mond aan, waardoor tanden en tandvlees kwetsbaar worden. De mechanische agressie van agressieve schuurmiddelen schuurt vervolgens tegen dit blootgestelde, onbeschermde weefsel, waardoor de fysieke schade wordt versterkt. Dit creëert een vicieuze cirkel waarin chemische irritatie en fysieke slijtage samenwerken om meer schade aan te richten dan elk van beide afzonderlijk zou doen.
Het onderwerp Triclosan: een antibacterieel middel dat te riskant is om te gebruiken
Sommige tandpasta's bevatten vroeger een agressieve antibacteriële stof genaamd Triclosan om tandplak en tandvleesontstekingen te bestrijden. Dit ingrediënt is echter door de FDA verboden in veel consumentenproducten vanwege ernstige gezondheidsrisico's. Het is geclassificeerd als een hormoonverstorende stof (EDC), wat betekent dat het de hormoonhuishouding kan verstoren, en het wijdverbreide gebruik ervan heeft geleid tot bezorgdheid over het bevorderen van de groei van antibioticaresistente bacteriën. Triclosan vertegenwoordigt een ouderwetse, brute aanpak van mondgezondheid die terecht is vervangen door veiligere, intelligentere oplossingen.
